Een schimmel die zich voedt met dood organisch materiaal, zoals rottend hout. De schimmel wordt ook wel dodemansvingers genoemd omdat de paddenstoel die de schimmel maakt griezelig veel lijkt op een hand die uit de grond komt.
Een schimmel die zich voedt met dood organisch materiaal, zoals rottend hout. De schimmel wordt ook wel dodemansvingers genoemd omdat de paddenstoel die de schimmel maakt griezelig veel lijkt op een hand die uit de grond komt.
Polymorpha betekent ‘vele vormen’. Deze naam dankt de schimmel aan de vele vormen die zijn vruchtlichamen kunnen hebben. Zwart, blauw en zelfs bedekt in een laag pluizige, witte sporen.
De cirkel rond
X. polymorpha is saprotroof. Dit betekent dat de schimmel dood organisch materiaal eet, zoals dode bomen. De schimmel breekt het hout af tot losse moleculen, die weer als voeding dienen voor planten. Zo maakt X. polymorpha de cirkel van het leven weer rond.
Meer dan 90% van de afbraak van organisch materiaal in de natuur wordt door schimmels uitgevoerd. Zonder saprotrofe schimmels en bacteriën zou een bos omkomen in zijn eigen afval. Dode bladeren, takken, bomen en organismen zouden blijven liggen, waardoor er geen nieuwe voedingsstoffen aan de grond worden toegevoegd. Zo raakt de grond snel uitgeput. Schimmels zijn dus onmisbaar voor al het leven op aarde.
Een kijkje binnenin
X. polymorpha behoort tot de Ascomycota, ofwel de zakjesschimmels. De sporen van de schimmel zitten in zakjes. De paddenstoel van deze schimmel heeft al veel mensen de stuipen op het lijf gejaagd, aangezien deze eruit ziet als een dode hand die uit de grond steekt.
Als je zo’n dodemansvinger doormidden snijdt, vind je aan de binnenkant een stevig wit materiaal, met daaromheen een zwartgestipt deel. Hierin zitten de zakjes met sporen. Vanuit gaatjes in het paddenstoeloppervlak worden de sporen uit de dodemansvingers geschoten. Dit proces van het ontwikkelen en uitwerpen van sporen kan bij X. polymorpha maanden duren, wat erg lang is voor een schimmel.
Foto: Mike Roberts