Paddenstoel

Slimme sporenverspreiders

meer informatie

Paddenstoelen zijn er in veel kleuren en maten. Op dit moment zijn er wereldwijd ongeveer 14.000 soorten beschreven. Maar er zijn er nog vele malen meer niet ontdekt. In Nederland leven ongeveer 5250 soorten paddenstoelen. Veel van deze soorten zijn ernstig bedreigd en ongeveer 200 soorten zijn de afgelopen decennia al uit Nederland verdwenen.

Paddenstoelen zijn er in veel kleuren en maten. Op dit moment zijn er wereldwijd ongeveer 14.000 soorten beschreven. Maar er zijn er nog vele malen meer niet ontdekt. In Nederland leven ongeveer 5250 soorten paddenstoelen. Veel van deze soorten zijn ernstig bedreigd en ongeveer 200 soorten zijn de afgelopen decennia al uit Nederland verdwenen.

Heksenkring

Paddenstoelen, of zwammen, zijn de vruchtlichamen van een groep schimmels, de zogenoemde hogere schimmels. Vanuit het mycelium, het ondergrondse schimmeldradennetwerk, vormen deze schimmels de paddenstoelen. Het mycelium groeit soms in een ring. Wanneer de paddenstoelen dan boven de grond komen, ontstaat een ‘heksenkring’, een ring van paddenstoelen.

Hoedje van

Elke paddenstoelensoort is weer anders gebouwd. Over het algemeen hebben paddenstoelen wel een aantal vaste onderdelen:

  1. hoed (pileus) 
  2. plaatje (lamel)
  3. ring (annulus)
  4. beurs (volva)
  5. steel (stipus)

De paddenstoel in wording

Voordat schimmels paddenstoelen kunnen vormen, smelten de schimmeldraden (of hyfen) van twee schimmels samen. Er ontstaat vervolgens een zogenaamd secundair mycelium met (kopieën van) de twee kernen (een dikaryon). Wanneer de kernen versmelten, ontstaat er een diploïde cel waaruit zich paddenstoelen kunnen vormen.

Zaadjes onder de hoed

De paddenstoel heeft als functie om sporen te verspreiden en zo aan de voortplanting bij te dragen. Minuscuul kleine zaadjes die gemakkelijk worden meegenomen door de wind, het water of met behulp van dieren. Bij bekende paddenstoelen, zoals de vliegenzwam, bevinden de sporen zich tussen de lamellen onder de hoed.

De bekendste paddenstoel

Wij kennen de paddenstoel over het algemeen van ons bord. De bekendste eetbare paddenstoel is de champignon, het witte paddenstoeltje dat in een blauw bakje bij de supermarkt ligt. In Nederland eten we gemiddeld drie kilo champignons per persoon per jaar.

Hallucinerende werking

Niet alle paddenstoelen zijn zomaar eetbaar. Sommige zijn giftig. Eet daarom nooit paddenstoelen waaraan je twijfelt en kook ze altijd goed. Sommige eetbare soorten zijn ongekookt namelijk nog steeds giftig. Daarbij hebben sommige paddenstoelen hallucinogene en psychedelische werking. Een bekend voorbeeld is de paddo, zoals het puntige kaalkopje (Psilocybe semilanceata).