Dinoflagellaten vormen een bijzondere groep eencelligen en zijn een belangrijk onderdeel van plankton. Sommige soorten lijken meer op planten en groeien onder invloed van zonlicht (autotroof). Andere hebben meer weg van dieren en voeden zich met andere micro-organismen (heterotroof).
Dinoflagellaten vormen een bijzondere groep eencelligen en zijn een belangrijk onderdeel van plankton. Sommige soorten lijken meer op planten en groeien onder invloed van zonlicht (autotroof). Andere hebben meer weg van dieren en voeden zich met andere micro-organismen (heterotroof).
Dubbele motor
Dinoflagellaten komen in groten getale voor in zoet en zout water als plankton. Anders dan de meeste soorten plankton kunnen dinoflagellaten zelf een heel klein beetje bijsturen in het water. Dit doen ze met hun twee zweepstaarten (flagellen). De ene flagel zit aan de achterkant en duwt als een buitenboordmotor de cel vooruit. De andere flagel zit om de cel heen gewikkeld en zorgt er voor dat de cel om zijn as kan tollen.
Klik met koralen
Individuele dinoflagellaten zijn niet met het blote oog te zien. De meeste soorten zijn vrij levend in het water. Sommige soorten leven echter in een permanente samenwerking met koralen. Veel koralen zijn afhankelijk van dinoflagellaten of andere eencelligen die in hun cellen leven. De symbiotische dinoflagellaten gebruiken zonlicht om bouwstoffen voor het koraal te produceren. Op zijn beurt biedt het koraal plaats om te groeien en scheidt stoffen af die de dinoflagellaten weer kunnen gebruiken. Stijgende zeewatertemperaturen leiden tot een verstoring van deze symbiose; bij te warme watertemperaturen stoten de koralen hun interne gasten af. Dit fenomeen wordt koraalverbleking genoemd en is schadelijk voor de kleur en het voortbestaan van het koraal.
Flitsende eigenschap
Misschien heb je tijdens een nachtelijke strandwandeling wel eens gezien dat de golven een beetje blauwgroen oplichtten, of dat je voetstappen in het ondiepe water nog even nagloeien. Je hebt dan kennis gemaakt met de dinoflagellaat zeevonk (Noctiluca scintillans). Meerdere soorten dinoflagellaten hebben deze flitsende eigenschap, die ook wel bioluminescentie wordt genoemd. Het oplichten beschermt tegen vijanden. Deze schrikken niet alleen van de verblindende lichtflits, maar kunnen nu zelf ook makkelijker gespot worden door grotere roofdieren.
Wil je meer weten over bioluminescentie? Lees dan het verhaal “ kerstlichtjes in de natuur ”, of bezoek de opstelling ‘Oplichters’ in Micropia.